برنامه ریزی چیست و انواع آن چیست؟

آنچه در این مطلب خواهید خواند

• تعریف برنامه ریزی
• مراحل مختلف برنامه ریزی
• انواع برنامه ریزی
• خصوصیات برنامه‌ریزی چیست؟
• اهداف برنامه ریزی تولید

تعریف برنامه ریزی

برنامه ریزی در واقع تنظیم کننده هدف ها و مقاصد سازمانی بوده که می تواند دارای بازه زمانی (کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت) باشد.

تعیین محور زمانی در برنامه ریزی بسته به حجم تولید و سهم بازار هر سازمانی متفاوت خواهد بود.

بعنوان یه کارشناس برنامه ریزی، باید تفاوت بین Planning ،Programming ،Scheduling و Controlling & Monitoring را بدانید.

• برنامه ریزی کردن: Planning
• برنامه نویسی کردن: Programming
• زمان بندی کردن: Scheduling
• کنترل و مانیتور کردن فرآیند اجرایی و انجام اقدامات لازم: Controlling & Monitoring

آشنایی با نرم افزار برنامه ریزی و کنترل تولید سایان

مراحل مختلف برنامه ریزی

در راستای افزایش قدرت رقابت پذیری، هر سازمان باید مراحل مختلف برنامه ریزی را به صورت سلسه مراتبی انجام دهد.

1. تعیین هدف:

• هدف دارای تصویر ملموس و شفاف باشد.
• هدف قابلیت اندازه گیری داشته باشد. (اگر نتوانیم نتایج فعلی را با نتایج برنامه ریزی مقایسه نماییم ارزیابی موفقیت یا شکست وجود ندارد)
• هدف باید قابل دستیابی و عملیاتی باشد.
• هدف باید واقع گرایانه باشد. (متناسب با توانمندی و استراتژی های سازمان باشد) هدف نباید وضعیت موجود باشد باید یک level بالاتر از سطح فعلی باشد. در واقع هدف باید چالش برانگیز باشد.
• بازه زمانی دستیابی به هدف مشخص شود.

2. استراتژی ها:

• طرح هایی که برای رسیدن به اهداف در سازمان بیان می شوند.
• بسته به هدف و نوع سازمان مشخص می شوند.
• باید در برگیرنده اهداف سازمانی باشند.
• می توانند بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت باشند.

3. انواع راهبردها:

• سازمانی: مربوط به کل سازمان و مسیر حرکتی آن است.
• عملیاتی: مربوط به هر عملکرد سازمانی و باید پیرو مسیر راهبردهای سازمانی باشند.

بیشتر بخوانید: انواع سیستم های تولیدی

4. راهکارها و تاکتیک ها: روش و برنامه هایی که برای اجرایی کردن استراتژی ها به کار می بریم.

5. بیانیه ماموریت: یک کار تیمی و مشارکتی است، اگر ماموریت یک سازمان (علت یا فلسفه وجودی سازمان) را مکتوب نموده و به اطلاع ذینفعان برسانیم و سپس آنها را در مسیر و جریان فعالیتهای سازمان قرار دهیم. بیانیه ماموریت را اجرا کرده ایم.

ویژگی های متن بیانیه ماموریت:

*    چه خدمات یا کالایی ارائه می دهیم؟
*    مشتریان محصول یا خدمات چه کسانی هستند؟
*    مشخص نمودن بازار هدف
*    استفاده از بهترین تکنولوژی ها جهت تولید محصول یا ارائه خدمات
*    تداوم رشد بقا و سودآوری: هر فعالیتی که انجام می دهیم به سودآوری بیانجامد.
*    اشاره به باورها و ارزش های سازمان
*    مزیت رقابتی و برتری نسبت به رقبا چیست؟
*    ایجاد یک تصویر ذهنی عمومی از سازمان در ذهن مشتریان و رقبا
*    توجه به کارکنان: مهمترین منابع هر سازمانی نیروی انسانی آن می باشد.

6. چشم انداز: بیان آرمان ها و ارزشهای سازمان

بیشتر بخوانید: زمان بندی اصلی چیست؟

انواع برنامه ریزی

• برنامه ‌ریزی احتیاجات مواد
• برنامه ‌ریزی تولید
• برنامه ‌ریزی تأمین منابع مالی
• برنامه ‌ریزی منابع انسانی شامل برنامه جذب، حفظ نیروی انسانی و...
• برنامه‌ ریزی فروش
• برنامه ‌ریزی تقاضا
• برنامه‌ ریزی پروژه
• برنامه ‌ریزی حمل و نقل

خصوصیات برنامه‌ریزی چیست؟

• برنامه‌ریزی، نگاهی به آینده دارد
• برنامه‌ریزی شامل یک خط‌مشی عملی از پیش تعیین‌شده است
• برنامه‌ریزی بهترین گزینه را از میان گزینه‌های موجود انتخاب می‌کند
• برنامه‌ریزی در تمامی سطوح مدیریتی الزامی است
• برنامه‌ریزی فرایندی وابسته برای هماهنگی فعالیت‌های مختلف تجاری است
• برنامه‌ریزی اعضای سازمان را هدایت می‌کند
• رشد و شکوفایی سازمان به برنامه‌ریزی متکی است

بیشتر بخوانید: برنامه ریزی تولید چیست؟

اهداف برنامه ریزی تولید

• رضایت مندی مشتری
• کمک به مدیران جهت تصمیم گیری بهتر
• استفاده مناسب از منابع

• کاهش هزینه‌های تولیدی از طریق مدیریت اضافه‌کاری
  

• کاهش هزینه های تولیدی ناشی از قرارداد جانبی
• کاهش هزینه های نگهداری
• ایجاد یک بانک اطلاعاتی مناسب